Bron: Nederlandse Vereniging voor Parodontologie
Parodontitis
Als iemand gingivitis heeft en er niets aan doet, dan kan de ontsteking in de tandvleesrand verergeren en zich uitbreiden in de richting van het kaakbot. Het tandvlees laat hierdoor los van de tanden en kiezen. In de ruimte die zo ontstaat tussen de tanden/kiezen en het tandvlees (de pocket is dan dieper dan 3 mm), vormt zich weer nieuwe tandplaque. De ontsteking verplaatst zich dan verder de diepte in, het kaakbot wordt afgebroken en de pockets worden nog dieper. In deze diepe pockets verkalkt de tandplaque gedeeltelijk tot tandsteen. Deze voortschrijdende ontsteking (waarbij het kaakbot afbreekt), heet parodontitis. Door parodontitis kan er zó veel kaakbot worden afgebroken, dat de tanden en kiezen los gaan staan en uiteindelijk uitvallen.
De verschijnselen
Bij parodontitis kan het tandvlees rood, slap en gezwollen zijn en gaan bloeden bij het poetsen of bij het eten. Het tandvlees kan op den duur gaan terugtrekken. Ook een vieze smaak of een slechte adem kunnen duiden op parodontitis. Tanden en kiezen kunnen bovendien gevoeliger worden voor temperatuurverschillen en bij bijtkracht. Soms gaan tanden losser staan of ontstaat er een ruimte tussen de tanden die er eerst niet was. Vaak kunnen deze verschijnselen ook afwezig zijn! Daardoor kan parodontitis lang onopgemerkt blijven. Ook hiervoor geldt dus: laat regelmatig je gebit controleren door uw mondhygiënist en/of tandarts.
Zo weet je of je parodontitis hebt
De mondhygiënist kan met zekerheid vaststellen of je parodontitis hebt. Zij controleert de diepte van de pockets (ruimtes tussen je tanden/kiezen en tandvlees) met een zogeheten pocketsonde. Zij noteert dan onder andere ook of het tandvlees gaat bloeden tijdens het opmeten van de pockets en de beweeglijkheid van je tanden en kiezen. Op röntgenfoto’s kan vervolgens worden vastgesteld óf en hoeveel kaakbot er rondom de wortels van de tanden en kiezen is afgebroken ten gevolge van de ontsteking.
Wie krijgt parodontitis?
Parodontitis is een multifactoriële ziekte en dat betekent dat meerdere factoren een rol spelen bij het ontstaan van parodontitis. Een aantal van deze belangrijke factoren zijn:
- Erfelijke gevoeligheid:
Voor een groot deel is gevoeligheid voor parodontitis afhankelijk van erfelijke factoren. Dat wil zeggen dat niet iedereen parodontitis krijgt. Het betekent wel dat, als blijkt dat iemand gevoelig is voor parodontitis, dit niet te veranderen is. Hij/zij zal dus altijd meer aandacht moeten besteden aan de gezondheid van zijn/haar tandvlees. Omdat de werking van het afweersysteem voor een groot deel erfelijk bepaald is, is het belangrijk dat ouders, die gevoelig zijn voor parodontitis, extra alert zijn op tandvleesproblemen bij hun kinderen. - Bacterie-samenstelling:
Verder is het van belang om te weten dat er per persoon verschillende soorten en aantallen bacteriën in de tandplaque voorkomen. Ook de agressiviteit van de bacteriën kan sterk verschillen. Hierdoor kan de tandplaque van de ene persoon veel schadelijker zijn dan die van een ander. Daarnaast speelt de weerstand van het lichaam een belangrijke rol in hoe iemand reageert op bepaalde bacteriën in de tandplaque. - Roken:
Roken heeft een negatief effect heeft op het tandvlees en de behandeling van problemen. Tijdens het roken worden schadelijk stoffen (zoals nicotine) deels opgenomen in het tandvlees. Met name de nicotine remt de natuurlijke afweer en vermindert een gezonde doorbloeding. Het is bekend dat de snelheid van de botafbraak sneller is bij rokers. Ook het remmen van deze afbraak verloopt slechter en het tandvlees herstelt minder goed door roken.Stoppen met roken is dus een belangrijke factor in de strijd tegen parodontitis.
Systemische ziekten en stress:
Er zijn sterke aanwijzingen dat parodontitis samenhangt met enkele andere gezondheidsproblemen. Zowel lichamelijk als psychisch. Diabetes Mellitus, met name de niet goed ingestelde diabetes, geeft een hogere kans op parodontitis. Omgekeerd heeft parodontitis invloed op een goede instelling van de Diabetes. Ook hart- en vaatziekten komen relatief meer voor bij mensen met ernstige parodontitis. Het is echter nog niet aangetoond dat parodontitis de oorzaak van deze problemen is. Psychische stress werkt weerstands-verlagend en daardoor neemt de kans op het verergeren van de parodontitis toe.
Vraag de tandarts of mondhygiënist om advies als
- Het tandvlees bloedt bij het tandenpoetsen en/of het gebruik van flossdraad of tandenstokers tussen de tanden en/of het eten van harde dingen, zoals appels
- Het tandvlees gevoelig of pijnlijk is bij het tandenpoetsen
- Het tandvlees terugtrekt, zodat het lijkt of de tanden/kiezen langer worden
- De stand van één of meer tanden vanzelf verandert
- Tanden/kiezen los gaan staan
- Je last hebt van een vieze smaak
- Je last hebt van een ‘slechte adem’
Gevorderde parodontitis: tanden en kiezen gaan losstaan
Pas in een gevorderd stadium van parodontitis kunnen er klachten ontstaan. Tanden en kiezen kunnen los gaan staan of er kan ruimte tussen de tanden en kiezen ontstaan. En omdat bij terugtrekkend tandvlees de wortels gedeeltelijk bloot komen te liggen, kunnen de tanden en kiezen erg gevoelig zijn bij het poetsen. Ze kunnen ook erg gevoelig zijn bij het eten of drinken van warme, koude, zoete of zure dranken en spijzen. Ook het aanzicht speelt een rol: als het tandvlees ver is teruggetrokken, ziet dat er niet mooi uit. Door parodontitis kan er uiteindelijk zoveel kaakbot verloren gaan, dat de tanden en kiezen al hun houvast verliezen en uitvallen.
Parodontitis
Als iemand gingivitis heeft en er niets aan doet, dan kan de ontsteking in de tandvleesrand verergeren en zich uitbreiden in de richting van het kaakbot. Het tandvlees laat hierdoor los van de tanden en kiezen. In de ruimte die zo ontstaat tussen de tanden/kiezen en het tandvlees (de pocket is dan dieper dan 3 mm), vormt zich weer nieuwe tandplaque. De ontsteking verplaatst zich dan verder de diepte in, het kaakbot wordt afgebroken en de pockets worden nog dieper. In deze diepe pockets verkalkt de tandplaque gedeeltelijk tot tandsteen. Deze voortschrijdende ontsteking (waarbij het kaakbot afbreekt), heet parodontitis. Door parodontitis kan er zó veel kaakbot worden afgebroken, dat de tanden en kiezen los gaan staan en uiteindelijk uitvallen.
De verschijnselen
Bij parodontitis kan het tandvlees rood, slap en gezwollen zijn en gaan bloeden bij het poetsen of bij het eten. Het tandvlees kan op den duur gaan terugtrekken. Ook een vieze smaak of een slechte adem kunnen duiden op parodontitis. Tanden en kiezen kunnen bovendien gevoeliger worden voor temperatuurverschillen en bij bijtkracht. Soms gaan tanden losser staan of ontstaat er een ruimte tussen de tanden die er eerst niet was. Vaak kunnen deze verschijnselen ook afwezig zijn! Daardoor kan parodontitis lang onopgemerkt blijven. Ook hiervoor geldt dus: laat regelmatig je gebit controleren door uw mondhygiënist en/of tandarts.
Zo weet je of je parodontitis hebt
De mondhygiënist kan met zekerheid vaststellen of je parodontitis hebt. Zij controleert de diepte van de pockets (ruimtes tussen je tanden/kiezen en tandvlees) met een zogeheten pocketsonde. Zij noteert dan onder andere ook of het tandvlees gaat bloeden tijdens het opmeten van de pockets en de beweeglijkheid van je tanden en kiezen. Op röntgenfoto’s kan vervolgens worden vastgesteld óf en hoeveel kaakbot er rondom de wortels van de tanden en kiezen is afgebroken ten gevolge van de ontsteking.
Wie krijgt parodontitis?
Parodontitis is een multifactoriële ziekte en dat betekent dat meerdere factoren een rol spelen bij het ontstaan van parodontitis. Een aantal van deze belangrijke factoren zijn:
- Erfelijke gevoeligheid:
Voor een groot deel is gevoeligheid voor parodontitis afhankelijk van erfelijke factoren. Dat wil zeggen dat niet iedereen parodontitis krijgt. Het betekent wel dat, als blijkt dat iemand gevoelig is voor parodontitis, dit niet te veranderen is. Hij/zij zal dus altijd meer aandacht moeten besteden aan de gezondheid van zijn/haar tandvlees. Omdat de werking van het afweersysteem voor een groot deel erfelijk bepaald is, is het belangrijk dat ouders, die gevoelig zijn voor parodontitis, extra alert zijn op tandvleesproblemen bij hun kinderen. - Bacterie-samenstelling:
Verder is het van belang om te weten dat er per persoon verschillende soorten en aantallen bacteriën in de tandplaque voorkomen. Ook de agressiviteit van de bacteriën kan sterk verschillen. Hierdoor kan de tandplaque van de ene persoon veel schadelijker zijn dan die van een ander. Daarnaast speelt de weerstand van het lichaam een belangrijke rol in hoe iemand reageert op bepaalde bacteriën in de tandplaque. - Roken:
Roken heeft een negatief effect heeft op het tandvlees en de behandeling van problemen. Tijdens het roken worden schadelijk stoffen (zoals nicotine) deels opgenomen in het tandvlees. Met name de nicotine remt de natuurlijke afweer en vermindert een gezonde doorbloeding. Het is bekend dat de snelheid van de botafbraak sneller is bij rokers. Ook het remmen van deze afbraak verloopt slechter en het tandvlees herstelt minder goed door roken.Stoppen met roken is dus een belangrijke factor in de strijd tegen parodontitis.
Systemische ziekten en stress:
Er zijn sterke aanwijzingen dat parodontitis samenhangt met enkele andere gezondheidsproblemen. Zowel lichamelijk als psychisch. Diabetes Mellitus, met name de niet goed ingestelde diabetes, geeft een hogere kans op parodontitis. Omgekeerd heeft parodontitis invloed op een goede instelling van de Diabetes. Ook hart- en vaatziekten komen relatief meer voor bij mensen met ernstige parodontitis. Het is echter nog niet aangetoond dat parodontitis de oorzaak van deze problemen is. Psychische stress werkt weerstands-verlagend en daardoor neemt de kans op het verergeren van de parodontitis toe.
Vraag de tandarts of mondhygiënist om advies als
- Het tandvlees bloedt bij het tandenpoetsen en/of het gebruik van flossdraad of tandenstokers tussen de tanden en/of het eten van harde dingen, zoals appels
- Het tandvlees gevoelig of pijnlijk is bij het tandenpoetsen
- Het tandvlees terugtrekt, zodat het lijkt of de tanden/kiezen langer worden
- De stand van één of meer tanden vanzelf verandert
- Tanden/kiezen los gaan staan
- Je last hebt van een vieze smaak
- Je last hebt van een ‘slechte adem’
Gevorderde parodontitis: tanden en kiezen gaan losstaan
Pas in een gevorderd stadium van parodontitis kunnen er klachten ontstaan. Tanden en kiezen kunnen los gaan staan of er kan ruimte tussen de tanden en kiezen ontstaan. En omdat bij terugtrekkend tandvlees de wortels gedeeltelijk bloot komen te liggen, kunnen de tanden en kiezen erg gevoelig zijn bij het poetsen. Ze kunnen ook erg gevoelig zijn bij het eten of drinken van warme, koude, zoete of zure dranken en spijzen. Ook het aanzicht speelt een rol: als het tandvlees ver is teruggetrokken, ziet dat er niet mooi uit. Door parodontitis kan er uiteindelijk zoveel kaakbot verloren gaan, dat de tanden en kiezen al hun houvast verliezen en uitvallen.
Bron: Nederlandse Vereniging voor Parodontologie